در این رویداد علمی دکتر حامد اختیاری به سخنرانی درباره مداخلات پیشگیری از اعتیاد پرداختند. بهطور مشخص، در این سخنرانی، به بررسی پتانسیلها و ظرفیتهای دانش علوم اعصاب و چارچوب RDoC در طراحی مداخلات حوزه اعتیاد و شکافها و چالشهای موجود در این زمینه پرداخته شد. RDoC چارچوبی است که با هدف معرفی مجموعهای از اصول پژوهشی برای بررسی اختلالات روانی ایجاد شده است. از این چارچوب میتوان بهمنظور رشد و توسعه رویکردهای پژوهشی نوین استفاده کرد که به نوبه خود به تشخیص، پیشگیری، مداخله و درمان بهتر کمک میکند. ارائه دکتر اختیاری با نگاهی به چارچوب RDoC آغاز و سپس به مزایای این چارچوب در مقایسه با سایر چارچوبها اشاره شد.
از جمله نکات این چارچوب میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
فراهم آوردن سطوح مختلف تحلیل
یکپارچهسازی مداخلات و ارزیابیها
ارائه پارادایمهای استاندارد برای ارزیابی
ایجاد بستری برای آموزش کارآمدتر
دکتر اختیاری در بخشی از این سخنرانی به عوامل موثر بر اعتیاد همچون انگیزه و اضطراب اشاره نموده و بیان کردند که میتوان آنها را در قالب چارچوب RDoC تعریف کرد؛ در ادامه، به یکی از مطالعات مروری اخیر خود که با مشارکت همکاران ایشان تدوین شده بود پرداختند.
چندین نکته اصلی که از این مقاله قابل استخراج است، شامل موارد زیر هستند:
دانش علوم اعصاب میتواند پایه و اساس مناسبی برای طراحی مداخلات پیشگیری از اعتیاد باشد.
طراحی مداخلات پیشگیری از اعتیاد در قالب چارچوب RDoC امکانپذیرند.
میتوان از پتانسیلها وظرفیتهای RDoC برای شخصیسازی چنین مداخلاتی استفاده کرد.
در زمینه طراحی مداخلات پیشگیری از اعتیاد بر پایه علوم اعصاب همچنان شکافهایی وجود دارد.
میتوان از پلتفرمهای دیجیتال بهعنوان بستری برای انتقال دانش و پیادهسازی مداخله استفاده کرد.
در مجموع مطالب زیر در این سخنرانی مطرح شدند:
سودمندی چارچوبهای مبتنی بر علوم اعصاب در طراحی، توسعه و بهروزرسانی مداخلات پیشگیری از اعتیاد
مزایا و ظرفیتهای بالقوه چارچوب RDoC
تمرکز بر فرآیندهای اجتماعی در مداخلات پیشگیری از اعتیاد مبتنی بر RDoC
اهمیت استفاده از دانش علوم اعصاب برای آگاهسازی جوانان و نوجوانان
اهمیت مداخلات آموزشی روانشناختی
امکان شخصیسازی مداخلات با مثالی از کارهای دکتر اختیاری و همکاران ایشان
اهمیت آگاهی فراشناختی در مداخلات پیشگیری از اعتیاد
تاثیرگزاری بازیهای دیجیتال برای انتقال بهتر مطالب و کاربرد آنها در حوزه مداخلات پیشگیری از اعتیاد
دسترسپذیری و کارایی بالای پلتفرمهای دیجیتال در زمینه جمعآوری داده و طراحی مداخلات
معرفی اپلیکیشن NIPER که با هدف بهبود تابآوری توسط دکتر حامد اختیاری و همکاران طراحی شده است
لینکهای مرتبط با این سخنرانی:
چارچوب RDoC
https://www.nimh.nih.gov/research/research-funded-by-nimh/rdoc
لینک مقاله مرروی:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38360332
لینک مقاله پیشزمینه NIPER: