تحریک مغزی موضوع برنده جوایز بزرگ علمی در سال 2022
Science and PINS prize جایزهایست که از سال ۲۰۱۶ هر ساله طی مراسمی در ماه سپتامبر از طرف انجمن پیشرفت علم آمریکا (American Association for the Advancement of Science) به برترین تحقیقات نوآورانه در زمینه تحريك مغزی از طريق روشهاي الكتريكي، مغناطيسي يا نوري تعلق ميگيرد. این جایزه 25 هزار دلاری در سال 2022 برای استفاده از فناوریهای جدید در جهت شخصیسازی درمانهای غیرتهاجمی در اختلالات مغزی مختلف مانند کاهش حافظه مرتبط با افزایش سن به دکتر رابرت رینهارت (Robert M.G. Reinhart) استادیار علوم روانشناسی و مغز و مهندسی زیست پزشکی در دانشگاه بوستون تعلق گرفت.
دکتر رینهارت دکترای خود را از دانشگاه واندربیلت آمریکا دریافت کرد و با صرف نظر کردن از دوره فوق دکترا در سال 2016 به عنوان استادیار در دانشگاه بوستون انتخاب شد، جایی که در حال حاضر مدیر آزمایشگاه علوم اعصاب شناختی و بالینیِ دپارتمان روانشناسی و علوم اعصاب است. علاقمندیهای تحقیقاتی وی در زمینهی درک ماهیت ادراک بصری و عملکردهای شناختی (به عنوان مثال، توجه، حافظه کاری، کنترل اجرایی، یادگیری) در مغز بالغ سالم، چگونگی تجزیه این فرآیندها در طی افزایش سن و بیماریهای روانپزشکی مانند اسکیزوفرنی، و چگونگی استفاده ازعلوم پایه و بالینی برای توسعه مداخلات جدید برای بهینهسازی شناخت در افراد سالم و بازیابی تواناییها در جمعیتهای مسن و بالینی است. او در آزمایشگاه خود، مکانیسمهای شناختی شبکههای مغزی در مقیاس بزرگ و نحوه تعامل آنها از طریق ریتمهای الکتروفیزیولوژیکی هماهنگ را بررسی میکند.
مطالعات دكتر رينهارت با استفاده از روش تحریک الكتريكي جریان متناوب فراجمجمه اي با الكترودهاي كوچك 1x4 - (HD-tACS) نشان داده است كه جریانهای الکتریکی با تحت تاثير قرار دادن امواج مغزي، قادر است عملكردهاي شناختي مرتبط با حافظه را در سالمندان تحت تاثير قرار دهد. اما براي رسيدن به نتيجه مطلوب، نحوه قرار گرفتن الكترودها روي سر و در نظر گرفتن فركانس تحريك مناسب براي هر شخص حائز اهميت است.
دکتر رینهارت معتقد است که امروزه در هر 65 ثانیه یک نفر در ایالات متحده به بیماری آلزایمر مبتلا میشود و وی امیدوار است که تحقیقات ما با توسعه درمانهای بدون دارو به طور موثری اختلالات حافظه را در طی روند افزایش سن کند و یا حتی متوقف کند. در نتیجه هزینههای مستقیم و غیرمستقیم مرتبط با تغییرات شناختی در سالمندی را برای افراد، خانوادهها و جامعه کاهش دهد؛ چرا که درمانهای موجود برای بهبود اختلالات شناختی مغز مانند کاهش حافظه مرتبط با افزایش سن و اختلال وسواس فکری اجباری با کاهش كند علائم و عوارض جانبیِ ناشي از آن محدود میشوند.
چنین پیشرفتهایی با توجه به هزینههای شخصی، اجتماعی و اقتصادی مرتبط با جمعیت جهانی که به سرعت در حال پیر شدن است ارزشمند هستند زیرا سن بزرگترین عامل خطر برای زوال شناختی است.
بنیاد تحقیقات مغز و رفتار آمریکا (BBRF) هر ساله چندین جایزه معتبر در جهت پیشرفت تحقیقات علمی هم راستا با کاهش رنج ناشی از بیماری روانپزشکی به محققان جوان اعطا می کند. کلرمن پریز (Klerman Prize) یکی از جوایز سالانه این بنیاد است که در سال 1994 به منظور ارج نهادن به دستاوردهای برجسته در تحقیقات بالینی سلامت روان با هدف کاهش رنج ناشی از بیماریهای روانی توسط یک محقق جوان به نام جرارد کلرمن (Gerard Klerman) پایهگذاری و به همین مناسبت هر ساله به محققان جوان فعال در حوزه سلامت روان برای قدردانی از آنها در زمینهی تحقیقات بالینی و بنیادی در مورد بیماریهای روانی اعطا میشود. این جایزه در سال 2022 به دکتر شان اچ صدیقی (Shan H Siddiqui) پزشک پاکستانی الاصل فارغ التحصیل دانشگاه سیدنی استرالیا و دانشگاه واشنگتن تعلق گرفته است. دکتر شان اچ صدیقی دو دوره فلوشیپ در عصبشناسی رفتاری و روانپزشکی و تحریک مغزی را در دانشگاه بوستون گذرانده و در حال حاضر به عنوان استاد پاره وقت رشته روانشناسی در دانشکده پزشکی هاروارد مشغول به کار است.
دکتر صدیقی از تکنیکهای علّی برای ترسیم مدارهای مغزی اختلالات عصبی روانی، با هدف شناسایی اهداف درمانی برای تحریک درمانی مغز استفاده میکند و در حال کار بر روی رویکردهای مختلف برای شخصیسازی این اهداف درمانی بر اساس علائم خاص بیمار، بیماریهای همراه و ارتباطات مغزی است. او با استفاده از تصاوير مغزي مبتني برfMRI، با مطالعه بر روي ضايعات مغزي و مدارات عصبي مرتبط با اختلالات عصبي، مكان مناسب براي اعمال تحريكهاي مغزي غيرتهاجمي (مانند تحريك فراجمجمه اي مغناطيسي؛ TMS) يا تهاجمي (تحريك مغزي عميق؛ DBS) را مورد مطالعه قرار ميدهد. به پاس تحقیقات وی در حوزه نقشه برداری از عملکردهاي مغزي و علل اختلال عملکرد مغز انسان در سال 2022 شایسته دریافت جایزه کلرمن دانسته شد. نتايج به دست آمده از اين تحقيقات در حوزه روانپزشكي، دريچه روشني را به روي شخصي سازي روشهاي درماني نوين گشوده است.
منابع خبر:
· https://connects.catalyst.harvard.edu/Profiles/display/Person/161101
· https://www.science.org/content/page/science-pins-prize-neuromodulation
· https://www.science.org/content/page/2022-science-pins-prize-winners
· https://www.science.org/doi/10.1126/science.add4834
· https://www.aaas.org/news/improving-cognition-noninvasive-personalized-treatments-wins-prize